Yapılan derlemeye göre yumurta arzında sıkıntı yaşanmaması için yurt içi üretim ve tüketim dengesinin korunması, yurt içi tüketimin vatandaşlar için makul fiyatlarla karşılanması, sürdürülebilir gıda arzının ve tüketiminin sağlanması amacıyla bazı kararlar uygulamaya konuldu.
Bu kapsamda, Resmi Gazete’nin 25 Mart 2025 tarihli sayısında yayımlanan “Destekleme ve Fiyat İstikrar Fonu Hakkında Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair Cumhurbaşkanı Kararı” ile sofralık yumurta ihracatında Destekleme ve Fiyat İstikrar Fonu (DFİF) kapsamında kilogram başına 50 sent karşılığı Türk lirası kesinti uygulanması kararlaştırıldı.
Haksız fiyat artışlarının engellenmesi amacıyla alınan kararın ardından söz konusu fon kesintisinde yeni kararla artışa gidildi. Bu kapsamda, sofralık yumurtanın ihracatında uygulanacak kesinti tutarı, Cumhurbaşkanı Kararı ile kilogramda 0,5 dolardan 1,5 dolara yükseltildi.
HEDEF İÇ PAZARDAKİ İHTİYACIN KARŞILANMASI
Afyon, AA muhabirine alınan karara ilişkin değerlendirmede bulundu.
Ramazan başındaki hareketlilik döneminde serbest piyasa şartlarında yapılan bazı artışların ardından yumurta fiyatlarının bu noktaya geldiğini belirten Afyon, bayram sonrası hareketliliğin sona ermesiyle fiyatların normal seviyeye gerilemesinin beklendiğini söyledi.
Afyon, “Buna destek olmak, ihracatın düşürülmesi ve tamamıyla iç piyasa ihtiyacının karşılanması amacıyla fon artışına gidildi.” dedi.
Piyasada “İhracat sebebiyle yumurta yok, fiyatlar artacak” algısının bulunduğuna dikkati çeken Afyon, bu düşünceleri çürütmek için Ticaret Bakanlığının fon kesintisi adımını attığını aktardı.
Afyon, tüketicilerin doğru marketten, doğru fiyatla alışveriş yapmasıyla yumurta fiyatlarının da bayram sonu normal seviyesine geleceğini düşündüklerini dile getirdi.
“FON KESİNTİSİ KALICI DEĞİL”
Afyon, alternatif üretim metodu adıyla farklı sıfatlarla üretilen yumurtaların, piyasa üstü fiyatlara satıldığını ve normal yumurtaların da o fiyatla satılmaya çalışıldığını gördüklerine işaret ederek, şunları söyledi:
“Bu durumu da fiyat artışlarının temel kaynağı olarak görüyoruz. Zaten dünya şartlarında ihracat rakamlarımız düşüyordu ve bu yumurta ihracatına uygulanan 0,5 dolarlık eski fon kesintisiyle yalnızca ABD’ye ihracatımız kalmıştı. Bu 1,5 dolarlık fon kesintisiyle ABD’ye gidiş de duracak. Bir veya iki haftalığına yüklemeler ertelendiğinde, piyasa şartlarındaki algıların normale döndüğünü ve fiyatların düştüğünü gördüğümüz zaman bu fon kesintisi kararı kalkacak zaten. Bu fon kesintisi kalıcı değil. Sadece iç piyasa fiyatlarının dengelenmesi adına geçici alınmış bir karar.”
ABD’nin Türkiye’den yumurta ithalatının fiyat artışlarında etkisinin olmadığını vurgulayan Afyon, söz konusu 15 bin ton yumurtanın 7 ay içinde gönderileceğini bildirdi.
Afyon, 15 bin tonun Türkiye için önemli bir sayı olmadığına dikkati çekerek, şunları kaydetti:
“ABD ile yapılan anlaşmayla gönderilecek 15 bin ton yumurta çok abartıldı. Haftalık yükleneceği için yumurtalar 7 ayda gidecek. Yani haftalık 20 araca tekabül ediyor. Biz haftalık 100 veya 200 tır yumurta ihraç eden bir sektörüz. Yani bu kapsamda 20 tırlık bir gidiş bizim için önemsiz bir rakam ve bir günlük üretimimiz. Yani 15 bin ton bir hafta 10 günlük üretimimiz.”
